Er wordt vaak gevraagd wat de beste koffiebonen zijn. Er is echter geen eenduidig antwoord op deze vraag. Het is namelijk een kwestie van smaak, waar gaat je persoonlijke voorkeur naar uit? Er zijn wel een aantal richtlijnen waar je op kunt letten bij het kopen van koffiebonen, waardoor jij de koffie kunt zetten die het beste bij jouw smaakvoorkeuren past.

Wat bepaalt de smaak van koffie?

De invloed van het terroir op de koffiebonen

De smaak van koffie ontstaat door de soort koffieboon, de omgeving waar de koffie verbouwd wordt (ook wel terroir genoemd), de hoogte van de plantage, de verzorging en verwerking, branding en blending van de bonen. Het terroir beïnvloedt op diverse manieren de smaak, namelijk door het soort grond, de hoogte van de plantage en het klimaat.

Wanneer een koffieboer hetzelfde type koffie verbouwd als zijn buurman, op dezelfde hoogte en met hetzelfde klimaat, alleen op een ander stuk grond, levert dit toch een andere koffiesmaak op. Daarnaast heeft ook de hoeveelheid regen impact op de koffiesmaak. Een klimaat waar het niet te warm is qua temperatuur, weinig waait en veel regent, is de ideale match voor koffie.

Er bestaan drie vormen van koffie:

– Single estate: de koffiebonen komen van één en dezelfde plantage;

– Single origin: de koffiebonen komen uit één specifieke regio;

– Blend: een combinatie van koffiebonen uit verschillende regio’s en van verschillende plantages.

Een single estate of single origin biedt een uniek en kenmerkend karakter. De fijnproever zal hierin de grondsoort, het klimaat en de zonuren kunnen herkennen en beoordelen. Melanges brengen daarentegen eenheid in de smaak van de koffie en bieden een constante kwaliteit door de verhouding van de gemengde koffiesoorten continu te testen en waar nodig te veranderen. Maar dit is niet alles. Een goed uitgevoerde blend kan soms beter zijn dan de afzonderlijke koffiesoorten waaruit hij bestaat!

De koffiegordel

Rondom de evenaar vind je de landen waar de koffie het beste groeit, vanwege het klimaat. Dit wordt ook wel de koffiegordel genoemd. Zuid-Amerika is het werelddeel waar de meeste koffiebonen geproduceerd worden en waar veel koffieplantages te vinden zijn. Naast de stabiele kwaliteit die veel koffies uit deze gebieden hebben, is de koffie perfect voor blends. Brazilië is het land waar wereldwijd de meeste koffiebonen worden geproduceerd. Daarachter volgt koffiereus Colombia.

Over het algemeen kennen de verschillende werelddelen onderscheidende smaaktonen. Zo zijn de koffies uit Noord-Amerika vaak bloemig, fris en notig en de koffies uit Zuid-Amerika zoet en notig.

De Latijns-Amerikaanse landen staan dan ook bekend om hun wijnachtige fruittonen. Met uitzondering Brazilië, daar is de koffie neutraler van smaak. Dat komt omdat de koffie daar lager groeit ten opzichte van de andere Zuid-Amerikaanse landen. Overigens zijn er een paar koffiekenners die zeggen dat de koffie daar juist een beetje zoeter en graan-achtig van smaak is. Daarnaast tref je in Afrikaanse landen zoals Kenia en Ethiopië een fruitige smaak aan met citrustonen, oftewel fris en zurig en de koffies uit Azië zijn over het algemeen kruidig en zoet.

Waar moet je verder nog op letten als je koffie wil kopen?

Branding

De groene koffiebonen worden geroosterd om de aroma’s en het volle karakter van de pure koffiebonen naar boven te halen. Deze klus vraagt om flink wat subtiliteit van de meesterbrander, die de bonen en de apparatuur perfect kent. De koffiebonen worden in een (grote) machine gebrand, in een tijdsbestek van 10 tot 20 minuten bij temperaturen tussen de 190 en 230 °C. Bij het branden verliest de koffieboon vocht, kleurt bruin en maakt hij een soort plofgeluid, net als popcorn. Dit wordt ook wel de ‘crack’ genoemd. De boon wordt dus bruin: hoe donkerder de kleur, hoe sterker de koffie is gebrand. Tijdens dit proces ontwikkelen zich bijna 800 aroma’s en smaken, het zuurgehalte, de mildheid en de body.

Je kunt de branding van koffiebonen graderen in licht, medium, donker en zeer donker. Licht gebrande bonen hebben een frisse smaak en aroma met een relatief lichte body. Medium gebrande bonen hebben een volle en milde smaak. Donker gebrande bonen zijn vol en krachtig met een karamel/zoete ondertoon. De zeer donker gebrande bonen hebben een uitgesproken aroma en een volle body. Ze zijn bitterzoet en hebben een krachtige smaak. Goed om te weten is dat donker gebrande bonen minder cafeïne bevatten dan lichtere.

Zetmethode

Er zijn veel verschillende soorten zetmethodes, die elk om een andere soort koffie en branding vragen. Heb je bijvoorbeeld een volautomaat op je aanrecht staan? In principe kun je hier zowel licht als donker gebrande koffie in doen. Bepaal naar aanleiding van bovenstaande wat jouw voorkeur heeft. Bij een filterapparaat passen lichte tot medium gebrande koffiebonen het beste. Liever een espresso? Kies dan voor de wat donkerder gebrande koffies.

Kwaliteit

Het verschil in kwaliteit zit hem in de toewijding en energie waarmee de koffieboer zijn koffie produceert. Tevens het terroir speelt hier een rol in, maar ook de kwaliteiten van de koffiebrander. Dit alles zie je terug in de complexiteit in smaak.

Zoals gezegd kunnen we je geen eenduidig antwoord geven op de vraag “Wat zijn de beste koffiebonen?” Dit is namelijk een kwestie van smaak. Wel hebben we je hopelijk wat richtlijnen gegeven waar je op kunt letten bij het kopen van koffie. Daarnaast is het voornamelijk veel proeven en proberen.

Beste koffie

Het blijkt dus dat er veel van invloed is om te bepalen wat de beste koffie is. De koffie bij Kaldi is altijd van hoge kwaliteit, maar om te bepalen wat goed bij je past hebben wij het Kaldi koffie proefpakket. Deze kun je online bestellen in onze webshop om te bepalen wat voor jou persoonlijk nou echt goede koffie is.

Waar moet je op letten bij het kopen van goede koffiebonen?

Wanneer je op zoek bent naar goede koffiebonen, is het belangrijkste dat de bonen vers zijn. Op de koffiezak staat een houdbaarheidsdatum of een branddatum. De houdbaarheidsdatum is meestal tot een jaar na branddatum. De koffie is op zijn lekkerst binnen drie maanden na het branden.

Hiernaast kun je ook letten of er een keurmerk op de koffiezak vermeld staat. Kaldi heeft op een aantal koffies het Rainforest Alliance keurmerk vermeld. Dit is een internationale non-profit organisatie met als doel ecosystemen en de dieren en mensen die daarvan afhankelijk zijn te beschermen. Het Rainforest Alliance keurmerk staat voor transparantie en duurzaamheid, iets waar Kaldi koffie erg trots op is!

Uiteraard is het belangrijkst dat je weet naar welke smaak je op zoek bent, zoals op deze pagina al uitgelegd is.

Arabica vs Robusta koffiebonen

We kennen vele soorten koffieplanten, maar slechts vijf van deze planten zijn geschikt voor koffieproductie. Echter zijn maar twee hiervan verantwoordelijk voor bijna alle koffie ter wereld. De Coffea Arabica en de Coffea Canephora, beter bekend als arabica en robusta. 

Arabica is verantwoordelijk voor 70 procent van de wereldverbouw en heeft een breed spectrum aan smaken. De smaak van Arabica heeft een prettige frisheid die we aciditeit noemen. Het aroma van deze koffie kan heerlijk zoet zijn als karamel of fris als een limoen. 

Ongeveer 29 procent van de wereldverbouw van koffie is Coffea Canephora, oftewel robusta. Doordat de plant op een lager niveau groeit dan de Arabica heeft de Robusta meer te maken met ongedierte. De plant beschermt zich hiertegen door meer cafeïne aan te maken, bijna tweemaal zoveel als Arabica. De smaak van Robusta is bitterder dan die van Arabica. Vaak houtachtig en aards. Robustra groeit op een lager, vaak vlakke ondergrond, waardoor grote landbouwmachines hier makkelijk kunnen oogsten. Anders dan bij de Arabica die op heuvels groeit en hierdoor vaak met de hand geoogst moeten worden. Robusta heeft een stevige body en wordt hierom vaak gewaardeerd in espresso. In Italië bevatten de meeste blends meer dan 50 procent Robusta. Zodra er robusta verwerkt is in je koffieblend, behoudt de koffie langer zijn smaak en stevigheid.

Koffiebonen voor een volautomaat

Een volautomaat is gemaakt voor het gemak en maakt met een simpele druk op de knop een goede kop koffie. Ten opzichte van een halfautomaat, waarbij je alles in de hand hebt en aan kunt passen, heeft een volautomaat iets minder opties om veranderingen aan te brengen aan het proces. Doordat een volautomaat met een lagere watertemperatuur werkt dan een halfautomaat en een lager drukprofiel heeft, wordt door de lagere temperatuur en druk minder smaken aan de koffiebonen onttrokken en wordt hierdoor sneller minder sterk van smaak. Om een volle koffiesmaak te krijgen is het hierom aanbevolen om een donkerder gebrande koffie, of koffie met veel donkere chocoladetonen, zoals de Full Classic of Colombia te gebruiken in een volautomaat.

Lees ook deze gerelateerde artikelen:

• Koffiebonen kopen
• Koffiebonen waar op letten?